Het Grondwettelijk Hof verwerpt het beroep tegen de controversiële Irandeal. Dat verdrag, dat de overdracht van gevangenen tussen Iran en België regelt, is van belang in de zaak van OIivier Vandecasteele, de Belgische hulpverlener die intussen al meer dan een jaar wordt vastgehouden in een Iraanse cel. Daarmee zet ze het licht op groen voor de ruil van Vandecasteele tegen de veroordeelde Iraanse terorrist Assadolah Assadi.
De Kamer van volksvertegenwoordigers zette voor de zomer het licht op groen voor een verdrag met Iran dat een gevangenenruil mogelijk moet maken. Het verdrag zou de vrijlating van de Belgische ngo-medewerker Olivier Vandecasteele kunnen faciliteren. De veertiger zit al meer dan een jaar opgesloten in Iran en zou daar tijdens een schijnproces veroordeeld zijn tot een celstraf van 40 jaar en 74 zweepslagen voor spionage.
In ruil voor zijn vrijlating zou België de Iraanse schijndiplomaat Assadolah Assadi naar Iran kunnen overbrengen. Hij werd in 2021 in ons land veroordeeld tot 20 jaar cel voor zijn rol in een – verijdelde – terreuraanslag in Parijs.
Het verdrag is echter controversieel, omdat er geen garantie zou zijn dat Assadi in Iran het vervolg van zijn straf zal uitzitten.
Het Grondwettelijk Hof verwierp vandaag het verzoek tot nietigverklaring, maar verbindt wel een voorwaarde aan de uitspraak. Als de regering besluit een gevangene naar Iran over te brengen, moet ze zijn slachtoffers daarover inlichten, opdat een rechter van eerste aanleg de wettigheid ervan zou kunnen toetsen. “Een ruil is dus nog niet voor morgen of de komende dagen. Er is nog een tweede stap nodig, namelijk het op de hoogte brengen van de slachtoffers, in dit geval de Iraanse oppositie. Het Hof houdt dus een slag om de arm”, verduidelijkt VTM Nieuws-journalist Robin Ramaekers. “Wat het belangrijkste is, is dat er nu hoop is. In plaats van 40 jaar gevangenis, gaat Olivier Vandecasteele mogelijk de vrijheid tegemoet. Maar daar zal nog een beetje tijd overheen gaan.”
Regering: “Inspanningen voortzetten om Vandecasteele terug te halen”
Premier Alexander De Croo (Open Vld), minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) en minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) zijn tevreden dat “het Hof onze argumentatie gevolgd heeft”.
“Deze uitspraak ten gronde bevestigt het gegeven dat dit overbrengingsverdrag voldoet aan alle standaarden van internationaal recht”, aldus de premier en de ministers in een gezamenlijke reactie. “Ons land heeft met 74 landen een dergelijk verdrag.”
De regering is van oordeel dat het verdrag een belangrijk juridisch instrument is om Olivier Vandecasteele terug naar België te kunnen halen. “De regering zet vastberaden haar inspanningen hiertoe verder. We staan hiervoor in nauw contact met de familie van onze landgenoot”, klinkt het. De regering zal nu de nodige stappen zetten om het verdrag te finaliseren en daarbij rekening houden met het arrest van het Grondwettelijk Hof.
Nu alles op alles zetten om Olivier uit Iran weg te halen. Kamerleden Goedele Liekens en Jasper Pillen (Open Vld)
Kamerleden Goedele Liekens en Jasper Pillen (Open Vld) zijn dan weer voorzichtig positief over het arrest. “We zullen pas tevreden zijn als Olivier voet zet op Belgische bodem”, zeggen ze. “Ons land moet nu de komende dagen en weken alles op alles zetten om Olivier uit Iran weg te halen zodat er einde komt aan de lijdensweg die nu al een jaar duurt.”